Hasadına şu günlerde yoğun bir şekilde devam edilen zeytin Üreticisi, Marmarabirlik’in fiyatları arttırmasına rağmen maliyetlerin daha yüksek olduğunu söylüyor. Rusya’nın ve İspanya’nın Türkiye pazarına yönelmesi durumunda ise fiyatların artacağı beklentisi var.
Bu yıl dünyanın en büyük üreticileri İspanya ve İtalya’da zeytin ve zeytinyağı üretimi yarı yarıya düşmüş durumda. İber yarımadası ve İtalya’daki kuraklık batılı üreticilerin yönünü Yunanistan ve Türkiye’ye çevirmesine neden oldu. Rusya da ambargolar nedeniyle AB ülkelerinden zeytinyağı alamayınca Türkiye dünya pazarının en gözde ülkesi haline geldi. Dengenin henüz oluşmadığı bu piyasada zeytin üreticisi ürünlerini ucuza “kaptırmaktan” endişe ediyor.
Marmarabirlik (Marmara Zeytin Satış Kooperatifleri Birliği) zeytin alım fiyatlarını geçtiğimiz haftalarda açıkladı. Birlik sofralık zeytinin tavan fiyatını ilk olarak 46, taban fiyatını 18, yağlık zeytin fiyatını ise 16 lira olarak belirledi. Daha sonra ise yeni bir güncelleme yapan birlik fiyatları : tavan fiyat 180 dane 54 TL, 200 dane 46 TL, taban fiyat 380 dane 18,50 TL ve yağlık zeytin de 16,50 TL olarak belirledi.
Marmarabirlik fiyatları geçen yıla göre yüzde 120 artırdı ancak sadece motorine gelen yıllık zam yüzde 220. Gübre fiyatları ise resmi olmayan rakamlara göre yüzde 300 civarında yükseldi.
birliğin fiyatları Marmara Bölgesi özelinde belirleyici. Sofralık zeytin fiyatının ülkemizdeki en önemli merkezlerinden Akhisar’da ise fiyat dalgalanmaları hala devam ediyor. Ayvalık-Edremit yöresinde ise fiyatlar 50 lira ile 18 lira arasında değişiyor, müstahsiller tavan fiyat verdikleri büyük zeytinleri bulmakta zorlanıyor.
SOFRALIK ZEYTİN FİYATLARI NEDEN ÖNEMLİ
Zeytin üreticisinin büyük çoğunluğu, topladığı zeytini eleklerden geçirerek büyüklüğüne göre ayırır. Büyük olanlar sofralığa giderken daha küçük olanlarından zeytinyağı sıktırır. Zeytini müstahsile peşin paraya verir ve bu parayla hasadını finanse eder.
Açıklanan 54 liralık tavan fiyat en büyük zeytinler için geçerli. Tarladan çıkan ürünün en fazla yüzde 8’i tavan fiyata uygun oluyor. Ülkemizin birçok yöresinde bu yıl yeterli miktarda yağmur yağmadığı için zeytinlerin büyümediği gözleniyor. Bu nedenle 46 liralık zeytin bulmak müstahsiller için gittikçe zorlaşıyor. İlk iki kategorideki büyük zeytinlere verilen fiyatla ortalama büyük zeytin danelerine verilen fiyat farkı gün geçtikçe açılıyor. Ülkemizde zeytin olmasının nedeni, ürünün çiçekte yüksek sıcaklıklara maruz kalıp dökülmemiş olması.
MALİYETLER FİYATLARA YANSIMIYOR
Girdi maliyetleri enflasyonun çok üstünde, ortalama yüzde 250 artmış durumda. Bu yılki işçilik maliyetleri de geçen yıla göre ortalama yüzde 150 artmış durumda. Hatta Orhangazi bölgesinde günlük yevmiye 350-375 lira bandına kadar çıkıyor. Buna rağmen Marmarabirlik’in verdiği fiyattan memnun olan üreticiler de var. Mudanya Ziraat Odası Başkanı Erdoğan Yıldız, Marmarabirlik’in açıkladığı fiyatların beklentiler dahilinde olduğunu, genel olarak üreticiler tarafından da fiyatların makul karşılandığını söylüyor. Kentte zeytinin ortalama fiyatının 25 lira bandında olacağını ileri süren Yıldız, Birlik’in korunması gerektiğini düşünüyor.