Testler neden farklı sonuçlar veriyor?

Kovid-19 vaka sayısındaki artış devam ederken, test sonuçlarına yönelik bir takım soru işaretlerine neden oluyor. Kovid-19 semptomları görülen kişilerde yapılan ilk testler negatif çıkabilirken, bu durum “Testler ne kadar güvenli?” sorusunu gündeme getiriyor.

Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği Danışma Kurulu Başkanı, Mikrobiyolog Prof. Dr. Güner Söyleti, testlerin ilkinde negatif, ikincisinde pozitif sonuç vermesinin sadece Kovid-19 testine özgü bir durum olmadığını belirterek şunları söyledi:

‘İkinci test şart’

“Tüm testlerin farklı derecelerde özgüllük ve duyarlılık dediğimiz nitelikleri vardır. Testin negatif çıkmasının birincil nedeni iyi örnek alınmamasından kaynaklanıyor olabilir. Alınan örneğin içinde testin saptayacağı miktarda virüs de olmayabilir. Bu nedenle bir kişide klinik bulgu var ancak test sonuçları negatif çıkıyorsa mutlaka ikinci testin de 24 saat geçtikten sonra yapılması gerekir.”

Olası Kovid-19 vakalarında, klinik belirtiler olduğu halde, test sonucunun negatif çıkmasının sadece Türkiye’ye özgü bir durum olmadığını vurgulayan Prof. Dr. Söyleti, “Şu an bu tablo her ülkede görülüyor. Kullandığınız test kitinin duyarlılığı da önemli. En önemli kriterlerden biri alınan örnekte mikroorganizma miktarının yoğunluğu. Şayet ilk test negatif ancak bulgular devam ediyor, 24 saat geçtikten sonra yapılan ikinci test sonucu da negatif ise akciğer tomografisi çekilmeli ve mutlaka moleküler test dediğimiz PCR bakılmalı. Duyarlılığı düşük olsa da hızlı testlerin yapılması çok önemli. Antikor testinde vücüdumuzun mikroba karşı gösterdiği bağışıklık proteinlerine bakılıyor. Virüsün kuluçka süresi 14 gün ve testlerde en doğru sonucu yedinci günden sonra alabilirsiniz” diye konuştu.

‘PCR TESTİ yapılmalı’

Anadolu yakasındaki bir kamu hastanesinde görevli uzman mikrobiyolog ise test örneklerinin uygun alınmadığı durumlarda klinik bulgu olsa da sonuçların negatif çıktığını belirterek, “Bazı durumlarda da hastalık başlangıç aşamasında olduğundan sonuç pozitif çıkmıyor. Hastanın klinik bulgularına göre mutlaka PCR dediğimiz test yapılmalı. Şu an için hasta sayısı artıyor olsa da baş edemediğimiz bir durum yok. Vakalar genelde 50 yaş üstü ancak daha genç hastalar da gelmeye başladı” bilgilerini paylaştı.

’24 saat sonra mutlaka 2. test’

Özel sağlık kuruluşundan bir başka uzman hekim ise hızlı test kitlerinin Çin’den getirtilmek zorunda kalındığına dikkat çekerek, şu ifadeleri kullandı: “Bakanlığın da eli kolu bağlı. Sonuçta test kiti Çin’de üretiliyor. Ne kadar güvenli sonuç verdiği konusunda bir takım soru işaretleri bulunuyor. Uzmanların mutlaka doğru yerden sürüntünün almaları gerekiyor. Doğru sürüntü almadığınız zaman örnekler negatif çıkar. Hızlı testler iki çeşit. Hem antijen yani sürüntü yoluyla, hem antikor yani kan örneğinden bakılan kitler mevcut.
Test kitleri piyasaya sürülürken kalite kontrol işlemlerinden geçer. Pandemiden dolayı Çin, bu hazırlıkları yaptı mı, yoksa acil ihtiyaçtan mı piyasaya sürüldü, net değil. Test alınacağı zaman, firmaya ve kalite kontrol çalışmaları sonuçlarına bakarız. Ancak şu an Çin’den gelen üründen başka seçeneğimiz yok. PCR, yüzde 99.9 doğruluk payı var ama PCR cihaz ve yetişmiş eleman pandemiyi karşılayacak oranda değil. Sonuç ister negatif, ister pozitif mutlaka 24 saat sonra ikinci test yapılmalı.”