Asgari ücret pek çok ödeme ve kalemi de doğrudan etkiliyor. Bunların başında emeklilik hesabı yapanları yakından ilgilendiren askerlik ve doğum borçlanması geliyor. Halihazırda günlük borçlanma tutarı 213 TL. Bu tutar asgari ücrete yapılacak zam sonrası yükselecek.
Peki askerlik ve doğum borçlanması nasıl hesaplanıyor? En fazla kaç gün için borçlanılabiliyor? Yeni dönemde borçlanma tutarlarında ne kadarlık bir artış olacak? Daha düşük tutarda borçlanabilmek için ne yapılmalı?
BORÇLANMA TUTARLARI NASIL BELİRLENİYOR?
Konuyla ilgili tüm merak edilenleri değerlendiren Sosyal Güvenlik Müşaviri Emin Yılmaz şu ifadeleri kullandı: “5510 sayılı sosyal güvenlik hukukunda eğer emekli olmaya primleriniz yetmez ise borçlanma yöntemi ile belli bir bedel ödeyerek bu günleri kazanabilmektesiniz.
Burada halk arasında en çok bilinen doğum ve askerlik borçlanmasıdır. Borçlanma miktarı ise asgari brüt ücretin %32’si kadardır. İçinde bulunduğumuz 2024 yılının sonuna kadar bu rakam günlük 213,36 TL’dir. Yurt dışı borçlanmasında ise bu rakam %45’e yani 300.04 TL’ye yükselmiştir.
‘YÜKSEK MAAŞ İÇİN 7.5 KATA KADAR ARTIRILABİLİR’
Tabi burada borçlanacaklar belirtilen rakamları 7,5 kata kadar artırıp emekli maaşının yüksek olmasını tercih edebilir.
EN FAZLA KAÇ GÜN İÇİN BORÇLANILABİLİYOR?
Bu, borçlanmanın türüne göre değişiklik arz etmektedir. Örneğin askerlik borçlanması silah altında kaldığınız gün üzerinden değerlendirilir. Doğum borçlanmasında ise sigorta başlangıcınızdan sonra doğumların gerçekleşme şartı mevcuttur. Her çocuk için 2 yıl, yani 720 gün üzerinden toplamda ise 3 çocuğa kadar borçlanma hakkı mevcuttur.
ÖRNEK ASKERLİK BORÇLANMASI HESABI
Örnekleyecek olursak askerlik borçlanmasında 550 gün askerliğiniz varsa günlüğü 213,36 tutardan hesaplanır ve toplamda 117.348 TL maliyeti vardır.
DOĞUM BORÇLANMASI İÇİN ÖRNEK HESAP
Doğum borçlanmasında ise annemiz çalışma hayatına 01.01.1997 tarihinde girmiş olsun;
1. çocuk doğum tarihi 01.01.1999
2. Çocuk doğum tarihi 01.01.2013
3.çocuk doğum tarihi 01.01.2014 olsun;
İlk çocuktan 720 gün, ikinci çocuktan 360 gün ve üçüncü çocuktan 720 gün alarak borçlanabilir. Hemen aklımıza ‘neden ikinci çocuktan 720 gün değil de 360 gün borçlanılır?’ sorusu gelmektedir. Cevabı ise her çocuğun arasında minimum 2 yıllık süre gereklidir. Hatta bu dönemlerde de çalışmama şartı mevcuttur. Buradaki örnekte annemiz 1800 gün borçlanabilir. Ayrıca sosyal güvenlik hukukunda bir yıl 365 gün değil, 360 gün üzerinden değerlendirilmektedir.
2025’TE BORÇLANMA TUTARLARI NE KADAR ARTAR?
Yeni dönemde Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2025 yılından itibaren geçerli olacak asgari ücret tutarını belirleyecektir. Kendi tahminlerim doğrultusunda %30 ile %40 arasında bir artış yapılacağını düşünüyorum. Dolayısıyla borçlanma tutarlarına da bu oranda artış gelecektir.
DAHA AZ PARA ÖDEMEK İÇİN NE ZAMAN BAŞVURULMALI?
Yapılacak olan zamdan etkilenmemek adına vatandaşların 31 Aralık 2024 tarihine kadar borçlanma başvurularını internet üzerinden, e-Devlet portalından veya Sosyal Güvenlik Kurumu’na bizzat giderek başvuru yapmalarını tavsiye ediyorum. Tabi iadeli taahhütlü posta yoluyla da başvuruların olduğunu hatırlatmak isterim.