Nöbetçi Eczaneler
Bursa Antikacılar Ve Antika Sevenler Derneği Ve Koleksiyonerler
Bugün sizlere Bursamızda faaliyet yürüten bir dernekten bahsedeceğim. 2015 yılında kurulan bu dernek örnek faaliyetleri ile dikkat çekiyor. Yürüttüğü ve gerek kültür gerekse eski eşyaların nostalji ile buluştuğu farklı bir atmosferi bizlere yaşatan farklı bir dernek, koleksiyonerler, esnaflar, araştırmacılar, akademisyenleri her ayın üçüncü pazarı Bursa’da Nilüfer ilçesi Agora çarşısında ağırlıyor…
Başkan Erdal Sadıç beyle yaptığımız mülakatta kuruluş yılı olarak derneğin 2015 yılında kurulduğunu belirtti. Derneğin kuruluşundan sonra En büyük desteği Nilüfer Belediye başkanı Mustafa Bozbey’in verdiğini özellikle belirtti.
Bursa’da gerek reklam gerekse pazar yerinin oluşmasında en büyük desteği veren Mustafa Bozbey’e bir çok konuda minnettarız diye ekledi.
Ufak bir anısını paylaşan Başkan Erdal Sadıç; Pazarın ilk kuruluşu Hain darbe teşebbüsü olduğu günlere denk gelmesinde zor vakitler geçirdiğini ekledi. Cumhurbaşkanımızın sokağa çıkın talimatı ile sokağa çıkmaktan korkanlar ile bir karmaşa oluştuğu atmosferde cesaret göstererek pazarı terketmeden hizmete başladıklarını vurguladı.
Kültür şöleni olarak Bursamıza farklı bir hava katan Antika pazarın akademik dünyaya kazandırdığı pek çok şey olduğu kuşku götürmez bir gerçektir. Bir resmin peşine düşerek yıllar ötesine gidip arşivleri, kütüphanelerin tozlu raflarında tarih madenciliği yapan idealist insanların oluşturduğu bu dünyaya herkesi davet eden Başkan Erdal Sadıç beye şahsım adına teşekkür ediyorum.
KOLEKSİYONERLERİN SORUNLARI
Yurt çapında faaliyet gösteren bir mezat firmasından aldığım ürünün sahte çıkması ilk yaşadığım bir sorundu. Firmaya sorunu ilettiğimde aldığım cevap insanlık namına utaç vericiydi. Biz ürünün kusuru var ise mutlaka belirtir iken böyle büyük firmaların orjinal diye sattıkları bu ürünler yeni başlıyan koleksiyonerlerde soğuma oluşturuyor ve insanları küstürüyor. Sanal mecralarda malum firmanın devlet arşivinden mühürlü fermanları satması ile meşhur oldu. Bilenler kimden bahsettiğimi anladılar zaten. Müzayede kültürü internetin yaygınlaşnası ile ivme kazandı. Ancak bu işin ticarete dönüşmesi işin çivisini çıkarttı. Biz koleksiyonerleri bile mağdur etmeye başladı.
Darphane ürünlerinde yaşanan sorunlar nedeniyle geçen gün darphaneyi aradım.
Yoğun tedbirler aldıklarını ileten yetkili bana dakikalarca açıklama yaptı. Beni şahsen o an tatmin etti. Ancak gerek Antika pazarında gerekse, çevremdeki koleksiyonerler ile sohbetimden sonra gerçek koleksiyonerleri haklı buldum.
Darphane gerçek koleksiyonerleri tespit edip bir belge vermek zorundadır. Yoksa bu karışıklık başka türlü engellenemez. Darphane ve Mezat şirketleri bu işi ticarete dönüştürerek koleksiyonerleri mağdur eder hale geldi. Bilinçsiz toplayıcılar kalkıp koleksiyonerlere para satmaya çalışması kadar gayri ahlaki bir durum yoktur. Eski koleksiyonerlerden dinlediğimiz o kadar olay var ki; İnsanın kanı donuyor. Piyasada bu gibi stokçular yüzünden bozuk para kalmadı. Devletimizin bu duruma bir çözüm bulması elzemdir. Etrafımda dahi bilinçsiz stokçulardan duyuyorum. Elimde şu kadar metal para var. Ne kadar yapıyor? Değeri nedir? Gibi sorular şahsıma iletiliyor.
Daha ürünün hikâyesinden bir haber olan bu kişilerin para sevdası yüzünden koleksiyon sevdası taşıyan uykuları kaçan bu insanların hakkına girmek ne kadar etiktir.
Bunun taktirini siz değerli okıyucularıma bırakıyorum.
ULUSLARARASI İSTANBUL PARA FUARI
100.Yıla özel 29 Ekim Cumhuriyet Bayramında özel müzayede ile biten para fuarı düzenledi. Bursamızı temsilen Ana sponsor Bursa Mezat Hasan Kaçar bey başta olmak üzere Sponsorlardan Uludağ mezat Volkan Ön Koleksiyoner Merih Ayder,Ferdi Türker katılım sağladılar. Yurdun çeşitli yerlerinden gelen koleksiyonerler buluşmasında güzel bir tanışma ortamı oluştu. Cumhuriyet 1. Emisyon paraları müzayedeye çıktı. Bir birinden değerli paralar yeni alıcılarına sunuldu. Bursamızdan temsilen katılanlar haricinde ana sponsoru Bursa Mezat ismini duyurdu. Bursalı Koleksiyoner Merih Ayder abimiz Darphane yetkililerine tavsiyelerde bulunduğunu beyan etti. Darphaneden ürün almak mevcut şartlarda çok zorlaştı. Koleksiyon yatırım aracı olarak görmek doğru değildir. Koleksiyonu yatırım aracı olarak görenler gerçek koleksiyonerleri mağdur etmektedirler, Yatırım yapmak isteyen borsaya girsin. Altın, Gümüş alsın. Darphaneden 650 ₺ ye bronz para alıp internette 6.000 ₺’ye satmakla yatırım yapılmaz. Bu karaborsacılıktır. Aç gözlülüktür. Darphanemiz ise yetkililerden dinlediğimde hak vermiştim ama Koleksiyonerleri dinleyince işin rengi değişti. Darphanemiz kendisini geliştirmek zorunda olduğunu üzülerek belirtmek zorundayım. Gerçek koleksiyoner ile Fırsatçıyı ayırmak zorunda olduğunu yetkililer bilmelidir. Sanal kayıt yerine belgeli üyelik kaydına geçilmesi mecburidir. Gerçek koleksiyoner ile Fırsatçıyı ayırabilirsek o zaman mağduriyetlerin önüne geçebiliriz. Yurtdışına giden yerli paraların önüne geçmek içinde bir formül geliştirilip yerli paraların değerinde yurtiçinde alıcısını bulmasını sağlamak gerektiği düşüncesindeyim. Benim severek koleksiyonunu yaptığım bir parayı tanıtmak istiyorum. Çünkü bu paraları bir çoğumuz ya bilmiyor yada unuttu. Son gümüş paramız ihtilalci dediğimiz Darbeci dediğimiz 1960 askeri cuntasının bastığı 10 liralar tanıtımını özelliklerini yazacağım paradır.
Askeri vesayetin sona ermesi ile övündüğümüz şu yıllarda bile serbest dolaşıma gümüş para basamadığımız gerçeğini saklayamayız. Ekonominin pür melali ortadadır.
1960 İHTİLAL GÜMÜŞ 10 LİRA
Üzerinde “Hakimiyet Milletindir.” Diye ibare bulunan bu para 15 gram Gümüştür.
AĞIRLIK:15 GR
ÇAP: 34 MM
KALINLIK.1.73 MM
METAL:GÜMÜŞ (830 AYAR)
1960 İhtilal döneminde Memurların maaşlarını bu paradan ödendiğini biliyoruz. Cumhuriyet başlarında rastladığımız tedavül gümüş paralar maalesef artık göremiyoruz. Malzeme tedariğinde yaşanan sıkıntı ile beraber 1₺’lerde gözle görülen bir incelme oldu. Hatta yeni basılan kuruşlar avuçta kayboluyor. Ytl döneminde basılan 1 kuruşlar artık tedavülden kalktı. İhtiyaç gözükmüyor, ancak piyasada demir 10 ₺ ihtiyacı gözükmeye başladı. Banknot 500 ₺ ihtiyacıda hasıl oldu. Malûm 200 ₺ banknot artık Cumhurbaşkanımız çocuklara harçlık olarak dağıtması Türkiye Cumhuriyetinin en büyük banknot parasının geldiği noktayı göstermektedir. Darphane matbamız koleksiyonerlere özel bastığı gümüş paralar haricinde tedavül için maalesef gümüş para basamaz durumdadır. Maliyeti kaldıracak durumda değildir. Ekonomimizin geldiği noktada 500 ₺’lik banknot basılması elzem olmuştur. Enflasyonun gidişatı bellidir. Metal 10 ₺ ile beraber yakın zamanda görürseniz şaşırmayın.
MEZAT ŞİRKETLERİNE BİR ÖNERİ
Mezat şirketlerinin sayısı her geçen gün artmaktadır. Yıllardır bu işi yapan abilerimiz kardeşlerimiz bir çoğu ancak şirket bünyesinde eğer mali durumları var ise bir sanat tarihçisi yada ekpertiz yapacak bir uzman bulundurmalarını rica ediyorum.
Hem kendi prestijleri hemde mezatın kalitesi adına harika bir iş yaparlar, çünkü başıma öyle olaylar geldi ki pes denecek cinsten. Ççt parayı çil diye satanlar bile mevcut. Mezat şirketlerinde bir kaç mezat şirketi haricinde çok fazla teknik bilgi ve donanıma sahip çalışan olmadığını yazımı kaleme alır iken gördüm. Paranın hikayesini bilen anlayan koleksiyonerlik bilgisi olanlara saygım elbette sonsuzdur. Ancak yazımın içinde bahsettiğim firmalar gibi özensiz çalışan epey firma olduğunu söylemeden edemeyeceğim. Yazımı hazırlar iken danıştığım Nümismatik üstadı Can Özcan abime verdiği bilgilerden dolayı teşekkür ederim. Yazımın sonuna gelirken Her ayın üçüncü pazarında siz değerli okurlarımı Bursa İhsaniye Nilüfer Agora çarşısına o panayır havasını solumaya davet ediyorum….
Esen kalın…
İlhan Erdem